انواع بازی­های کودکانه و نمونه ای از آن

1.      بازیهای حسی

بخش بزرگی از بازی ها به تقویت حواس پنجگانه مربوط می شود؛ یعنی این بازی ها کمک میکند تا حواس لامسه،  بویایی، چشایی، بینایی وشنوایی در کودک تقویت شود. تقویت این حواس موجب می شود تا مهارت های استفاده از آنها در کودک رشد کند.

این موضوع خیلی مهم است که کودک بتواند خوب ببیند، بشنود، بو کند، لمس کند و بچشد. کودکی که بتواند به خوبی از حواس پنجگانه اش استفاده کند، خودرا به خوبی می شناسد. به توانایی های خود پی برده و دارای اعتماد به نفس بالایی است. بنابراین در تمام دوران رشد کودک، ‌سعی کنید ازاین بازی ها استفاده کرده و بدینوسیله حواس کودک تقویت شود.

نمونه ای از بازی های حسی

آویزهای رنگی و گوناگون درست کنید. این آویزه ها را بالای تخت و یا جای خواب نوزاد آویزان کنید. این آویزها موجب تقویت حس بینایی کودک می شود.

2.      بازی حرکتی

گروه دیگری از بازی ها هستند که ماهیچه ها و اندام کودک را به حرکت در می آورند. باید بازی هایی را برای کودک ترتیب داد تا او بتواند دست ها، پاها، سر و بدن خود را حرکت بدهد.

با بازی های مختلف حرکتی باید به کودک فرصت داد تا در این نوع فعالیت ها مهارت پیدا کند.

نمونه ای از بازی های حرکتی:

یک قاشق و یک قابلمه در اختیار کودک قراردهید، ملاحظه می کنید که قاشق روی قابلمه کوبیده می شود، کودک از صدای تولید می کند، احساس رضایت و لذت را می برد، این بازی ساده زمینه ساز آشنایی کودک با موسیقی وموجب رشد حس شنوایی او می شود.

3.      بازی های کلامی

گروه دیگری از بازی های کودکان به رشد کلامی آنان مربوط می شود. این بازی ها کمک می کنند تا بتواند به خوبی کلمه ها و جمله ها را بیان کند. کودک با این نوع بازی ها مهارت زیادی در حرف زدن کسب می کند.

نمونه ای از بازی های کلامی:

وسیله های مختلف مانند: شانه ، مسواک، لیوان، مداد، کتاب، تلفن و... را روبروی کودک بگذارید. نام هر وسیله رابگویید واز کودک بخواهید تا آن را به شما نشان دهد. از او بخواهید تا نام هر وسیله را تکرار کند .این عمل موجب می شود تا زمینه گفتگو بیشتر فراهم شده ورشد کلامی حاصل شود.

4.      بازی های موزون

بازی های آهنگین وموزون نیز گروه دیگری از انواع بازی ها هستند . این بازی ها بسیار پر نشاط وهیجان انگیز است .در این بازی ها،  همراه کردن ترانه و یا آهنگی که بازی با آن صورت می گیرد بسیار قابل توجه است .

کودک از ریتم وآهنگ همراه با کلام لذت می برد وموجب می شود تا حس درونی کودک تحریک شود و ترانه یا شعری بسازد که همین کار ابتدایی، زمینه بروز خلاقیت او خواهد شد.

5.      بازی تقلیدی

قبلا گفتیم که تقلید می تواند زمینه خلاقیت را فراهم سازد. بازی هایی که کودکان بوسیله آنها از خیال پردازی و دقت استفاده می کنند، بازی های تقلیدی یا نمادین هستند. در این بازی ها، کودک خود را جای فرد دیگری با موقعیت ها و شغل های مختلف قرار می دهد.

ترتیب دادن بازی های تقلیدی فرصت خوبی است که کودک با محیط اطراف خود و دنیای بزرگسالان آشنا شود.

نمونه ای از بازی تقلیدی:

1.      تصویرهای حیوان های مختلف را به کودک نشان بدهید و بخواهید تا کارهای زیر را انجام بدهد.

-          صدای آن حیوان را در بیاورد.

-          مانند آن راه برود.

-          حرکت آن حیوان را انجام دهد.

2.      تعدادی مکعب در اختیار کودک بگذارید و از او بخواهید پل یا برج یا خانه بسازد. تشویق نمایید در استحکام وشکل هندسی از ساختمانها یا پل هایی که دیده تقلید کند.

این گونه بازی ها قدرت سازندگی و خلاقیت را بالا برده و یا زمینه ای مناسب برای بروز و رشد آن فراهم می سازد.

6.      بازی فکری

در بسیاری از بازی ها، کودک باید از فکر و تجربه های خود استفاده کند. در این بازی ها  کودک باید از حافظه، ادراک، منطق ویا مهارت سرعت تصمیم گیری وحل مسئله کمک بگیرد. بازی با پازل، جورچین،‌ بازی کارتی، چیستان ها ومعماها و مشاعره، نمونه هایی از بازی های فکری هستند.

این بازی ها، دقت، ‌تفکر و منطق گرایی را در کودک رشد می دهد و در نتیجه او را برای ابتکار وخلاقیت آماده می سازد.

نمونه ای از بازی فکری:

تعدادی مهره های رنگی یا مکعب یا وسایل مختلف دیگر در اختیار کودک بگذارید واز او بخواهید آنها را بر اساس جنس، شکل، وکار آمدی وسیله، ارتباط بین آنها را هم کشف کند؛ تمایز وتشابه آنها را نیز درک کند و چیزهایی بسازد که اصلا به فکر ما نرسیده بود.

7.      بازی های آزمایشی

دسته دیگری از بازی ها، بازی های آزمایشی هستند. در این بازی ها، کودک از راه بررسی دقیق و آزمایش های گوناگون، ویژگی های یک وسیله یا یک جنس را می شناسد، بازی های آزمایشی به کودک فرصت می دهد تا با طبیعت و محیط اطراف خود، آشنا تر شود.

نمونه ای از بازی های آزمایشی:

در یک روز آفتابی، یک رنگین کمان درست کنید .

شیلنگ آب را بگیرید وشیر آب را باز کنید، با شست دست خود، جلو شیلنگ آب را کمی بگیرید تا آب پخش شود. اگر کمی دقت کنید، رنگین کمان را خواهید دید.

8.      بازی های نمایشی

گروه دیگری از بازی های نماشی هستند؛ مثل بازی تئاتری، بازی عروسکی و ... این بازی ها گروه گرایی، مهارت ارتباط برقرار کردن با دیگران، اعتماد به نفس و خود باوری را تقویت می کند.

9.      بازی های آزاد

در کنار همه بازی های گفته شده دسته دیگری از بازی ها هستند که کودک خودش  و یا با همکاری دوستانش انتخاب و یا طراحی می کند. این بازی ها جنبه سرگرمی دارد و در بروز و رشد خلاقیت کودکان تأثیر بسیاری دارد. حتما به کودکان اجازه بدهید تا این نوع بازی ها را نیز تجربه کنند و سعی کنید در بازی آزاد آنها دخالت نکنید تا بیشتر لذت ببرند و بدون محدودیت، خلاقیت و تراوش فکری خود را بروز و رشد دهند.

پسره 8 سالشه از باباش تبلت میخواد
والا ما 8 سالمون بود دستمونو گاز میگرفتیم
که جاش بمونه شبیه ساعت مچی بشه
به قدری کیف میکردیم انگار ساعت سواچ دستمونه
.
.
.
جمعه یعنی تلویزیون سیاه سفید 21 اینچ پارس ، گزارش هفتگی ، بوی نم ، مشق
های ننوشته …
این تعریف از جمعه هیچوقت از سرم بیرون نمیره !
.
.
.
یکی از وحشتناک ترین لحظه های دوران مدرسه این بود که صبح دیر برسی مدرسه
و ببینی هیچ کسی توی حیاط نیست …
.
.
.
یادش بخیر :
گل گل ، گل اومد ، کدوم گل ؟ همون که رنگارنگاره برای شاپرکها یه خونه
قشنگه ! کدوم کدوم شاپرک ؟ همون که روی بالش خالهای سرخ و زرده ، با
بالهای قشنگش میره و برمیگرده ، میره و برمیگرده … شاپرک خسته میشه …
بالهاشو زود میبنده … روی گلها میشینه … شعر میخونه میخنده !!!
.
.
.
شما یادتون نمیاد ، دبستان که بودیم وقتی معلممون میگفت “یه خودکار بدید
به من” ؛ زیر دست و پا همدیگه رو له و لورده میکردیم تا زودتر برسیم و
معلم خودکار ما رو بگیره …
.
.
.
ما فق?ر بود?م م?خواس?م توپ پ?ست?ک? دو??ه کن?م وام?ساد?م ?ه توپ? سو?خ
بشه و پاره ش کن?م … اونایی که پولدار بودن دوتا توپ نو م?گرفتن ?ک?و
پاره م?کردن !!!
.
.
.
یادش بخیر بچه که بودیم از این فرفره کاغذیا درست میکردیم و میدویدیم تا
بچرخه ؛ بعضی وقتا هم که دیوارو نمیدیدیم و با سر میرفتیم توی دیفال …
.
.
.
ادامه مطلب

ابزار مورد نیاز :

 رشد خلاقیت

تولد تا یک سالگی

دست ها و پاهایش را کشف و وارسی می کند.

احساساتش را کشف و ابراز می کند.

با غان وغون کردن و بغبغو و صدا در آوردن حرف می زند.

دالی موشه بازی می کند.

به حالات چهره پاسخ می دهد.

یک تا دو سالگی

به ریتم موسیقی پاسخ می دهد.

 شیوه های برای حرکت در فضای اطراف ابداع می کند.

آزادانه هر شیئی را وارسی می کند.

عبارت های شعرهای کودکانه را می خواند.

عاشق نقاش انگشتی است و تفاوت بافت ها توجهش را جلب می کند.

این سن " سن اکتشاف " است.

هجاهای بی معنی می سازد.

دو تا سه سالگی

از کودکان دیگر تقلید می کند.

بازی موازی و خیالی با هم ادغام می شود.

با صدا بازی می کند و هجاها را بارها تکرار می کند.

از بازی های انگشتی ساده لذت می برد.

می آموزد خط خطی کند.

از هنر برای لذت حسی استفاده می کند.

 سه تا چهار سالگی

بازی نمایشی می کند.

از نمایش های خنده دار لذت می برد.

به چیزهای مضحک می خندد.

مفهوم رنگ را یاد می گیرد.

از شعر های ساده لذت می برد.

ممکن است یک همراه خیالی انتخاب کند.

چهار تا پنج سالگی

ماجراجو است.

به خشونت در بازی تخیلی علاقه فراوان دارد.

کلمات جدید، صداهای جدید و داستان جدید می سازد.

شیوه های حل مسئله را پیدا می کند.

با عروسک های پارچه ای ( پاپت) بازی های استادانه ای اجرا می کند.

شعر های خنده دار را دوست دارد.

هر چیزجدیدی را دوست دارد.

از پیچیدگی در کتاب های تصویری لذت می برد.

منبع: سایت کودکان خلاق